چندی سالی است که عبارت "مدیریت جهادی" در سپهر سیاسی کشور ما عنوان شده است. اصل عنوان نمودن چنین عبارتی نقدی ملموس را در درون خود به همراه دارد. اینکه ما نیازمند به مدیریت جهادی هستیم یعنی اینکه امروز دچار نوعی از مدیریت گشته ایم که هر چه باشد جهادی نیست.
مدیریت حاکم بر کشور ما تضادش را با آرمان ها و رهنمودهای ارکان انقلابی کشور آنجا عیان می کند که برای مدیریت یک پدیده ی انقلابی پا به عرصه می گذارد. اجتماع عظیم اربعین یکی از این مسائل است که رابطه ای مستقیم با نگاه انقلاب اسلامی دارد. اما گویی از منظر دستگاه اداری کشور این موضوع بیشتر به عنوان یک چالش یا خطا در سیستم ارزیابی می شود. در این زمینه می توان چند نکته را یادآوری نمود:
- از زمانی که کنگره ی عظیم اربعین شکل گرفت تا امروز تمامی سیاست هایی که با عنوان ساماندهی اعمال شده است نتیجه ای جز کاهش جمعیت زائران نداشته است و این روند با ادامه یافتن خود، کنگره ی عظیم اربعین را از معنا تهی خواهد نمود.
- امروز اگر شما قصد سفر به ترکیه و آنتالیا را داشته باشید، می توانید با اخذ گذرنامه و بدون اخذ ویزا سفر خود را آغاز نمایید. علت این مسئله مناسبات دیپلماتیکی است که طی مذاکراتی به نتیجه رسیده است. سوال اینجاست که دستگاه دیپلماسی ما که مملو از دیپلمات های کارکشته است آیا نمی تواند با کشور عراق که روابط مناسب سیاسی و قرابت فرهنگی فراوانی با ما دارد به این نتیجه برسند که برای مدت بیست روز و در جهت یک منفعت راهبردی مشترک که مورد حمایت علمای نجف نیز هست، اخذ روادید را منتفی یا رایگان نمایند؟ نمی شود امتیاز مشابهی مانند رایگان بودن روادید در هفته ی کرامت یا هر پیشنهاد معقول دیپلماتیکی که دستگاه دیپلماسی به آن آگاه تر است را پیشنهاد نمود؟
- بی شک کاهش هزینه های سفر یکی از مشوق هایی است که عاشقان زیارت را چه از توانگر و چه از قشر کم توان جامعه برای زیارت در این بازه زمانی ترغیب می کند. اینکه با همت و بزرگواری عاشقان حضرت اباعبدالله در کشور عراق هزینه های اسکان و تغذیه از دوش زائر برداشته شده است را نباید با جایگزین کردن هزینه های دیگر مانند بیمه و ثبت نام و هزار پیچ و تاب اداری جبران نماییم. می شود راهکارهای جهادی ای برای بیمه یا ثبت نام در نظر گرفت که موجب افزایش هزینه ها نشود.
- این مطلب که جمعیت عظیم زائران نیازمند ساماندهی هستند بر کسی پوشیده نیست، اما این ساماندهی نباید موجب خارج شدن این سنت راهبری از حالت مردمی آن بشود. روندی که امروز آغاز شده است دیری نخواهد پایید که کوپن های تغذیه مهیا می کند و زائران را الزام می نماید که برای جلوگیری از ازدحام باید تنها از فلان موکب نذری دریافت نمایند. و هر موکبی که به غیر از زائران خود پناه یا نذری بدهد به اشد مجازات گرفتار خواهد شد.
- امروز یکی از مقامات انتظامی در گفتگو با خبر صدا و سیما از زائرانی که بدون گذرنامه یا ویزا به مرزها مراجعه نموده بودند به مشتی قانون شکن تعبیر نمود. می شود با روش های جهادی و پیشنهاد های بسیاری که در بالا به برخی از آن اشاره شد از این ازدحام جلوگیری نمود. این تعابیر از همان نگاه غیر جهادی نشئت می گیرد که کنگره ی عظیم اربعین را نوعی خطا در سیستم می پندارد. در سیستم اداری غرب زده ی ما معنا ندارد که مشتی انسان که می توانند در طول سال به سفر زیارتی بروند به یک باره به مرز ها هجوم بیاورند و سیستم اداری کشور را مختل نمایند و کارمندان پرتلاش آن را از کارهای مهمی که در ادارجات خود دارند باز دارند.
در نهایت امید است با عنایت حضرت ارباب، دستگاه اداری ما نگاه خود را به کنگره ی عظیم اربعین تغییر دهد تا خدای ناکرده ثمره ی اینگونه مدیریت غیر جهادی به سد عن سبیل الله منجر نشود.