در طریق شهادت
شهادت مفهوم مقدسی است که در قاموس موحدان داستان آشنایی دارد. شهادت مقامی است بلند که طمع صالحان را در دست یافتن به خود بر می انگیزد. اما شهادت چگونه به دست خواهد آمد؟ آیا عبادات شخصی و اخلاص فردی برای دست یافتن به مقام شهادت کفایت می کند؟ برای پاسخ به این سوال باید عمل شهدا را ملاحظه نمود. شهادت در کنج خانه و در عبادات فردی رخ نخواهد داد. آنکه در پستوی خانه خود در حال ذکر گفتن است و کاری با ستمگران عالم ندارد، بهره ای از شهادت نخواهد برد. مگر اینکه به عمل اجتماعی دیگری خداوند او را در مقام شهدا بپذیرد.
شهادت یک عمل اجتماعی توحیدی است. تفاوتی که شهدا با دیگر هم عصرانشان دارند این است که اولا صحنه ی مبارزه را می شناسند و در کارزار حق و باطل، قوه و بصیرت تشخیص سره از ناسره را دارند. اما این تشخیص برای دست یافتن به توفیق شهادت کافی نیست. چه آنکه بسیاری دیگر نیز چنین تشخیصی را می توانند بدهند. نقل است که در لشکر ابن زیاد در روز عاشورا پیرمردانی بودند که برای پیروزی حسین علیه السلام دعا می خوانند. آنان به درستی می دانستند که حسین علیه السلام بر سبیل حق قرار دارد و یزید عین بالطل است. اما این تشخیص به آنان در یافتن راه سعادت یاری نرساند.
شهدا اما کسانی هستند که علاوه بر قوه تشخیص حق از باطل و شناختن صنحه کارزار و البته به موقع شناختن صحنه کارزار، شهامت و غیرت اقدام نیز در درون آنان شعله می کشد. این دوبال یعنی تشخیص حق از باطل در زمان درست در کارزار مبارزه و بعد شهامت اقدام کردن همان همای سعادتی است که شهدا را از دیگر هم عصرانیشان جدا می سازد.